Polska znalazła się na drugim miejscu od końca w zakresie wysokości stawek oprocentowania kredytów hipotecznych z wynikiem na poziomie 8,55 proc. W Rumunii przeciętne oprocentowanie nowych zobowiązań hipotecznych w czerwcu 2023 roku oscylowało na poziomie 7,42 proc. W krajach należących do strefy euro oprocentowanie nie przekraczało Tweetnij. Polska gospodarka złapała w trzecim kwartale 2020 r. oddech. Po sięgającym 8,4 proc. spadku dynamiki PKB w drugim kwartale, kolejny przyniósł odbicie, choć wciąż do poziomu sprzed roku brakuje. Zgodnie z najnowszymi danymi GUS gospodarka skurczyła się wobec trzeciego kwartału 2019 r. o 1,6 proc. realnie (w cenach stałych). PKB spadł o 0,3 proc. w strefie euro i 0,1 proc. w UE - wynika z szacunków opublikowanych przez Eurostat. Polska utrzymała się w środku unijnej stawki. W porównaniu z tym samym kwartałem Fast Money. Polska jest jednym z większych państw europejskich, położonych w centrum „Starego Kontynentu”. Środowisko przyrodnicze naszego kraju stanowi pierwszy dział realizowany w klasie 7 szkoły podstawowej. Obejmuje główne elementy geografii fizycznej w odniesieniu do Polski: budowę geologiczną, ukształtowanie powierzchni, klimat, wody, pokrywę glebową i stan środowiska przyrodniczego. Spis tematów (kliknij na temat, aby przejść do strony) Środowisko Polski na tle Europy I Położenie Polski w Europie Co znajdę w tym temacie? Fizycznogeograficzne i polityczne położenie Polski Granice lądowe i morskie Polski Rozciągłość geograficzna Polski i Europy Podział administracyjny Polski II Ruchy górotwórcze w Polsce i w Europie Co znajdę w tym temacie? Zarys dziejów geologicznych Ziemi Najważniejsze wydarzenie geologiczne w historii Polski Orogenezy i typy gór w Polsce i w Europie Pasma górskie w Polsce i w Europie III Zlodowacenia w Europie i w Polsce Co znajdę w tym temacie? Lodowce i lądolody na świecie Zlodowacenia w Europie i w Polsce Formy rzeźby polodowcowej utworzone przez lądolody Formy rzeźby polodowcowej utworzone przez lodowce górskie IV Orogenezy i zlodowacenia a powierzchnia Polski Co znajdę w tym temacie? Układ rzeźby terenu w Polsce Cechy ukształtowania powierzchni Polski Pasy rzeźby terenu w Polsce V Zasoby naturalne w Polsce Co znajdę w tym temacie? Minerały i skały w Polsce Surowce mineralne w Polsce Znacznie gospodarcze zasobów naturalnych Polski VI Klimat i pogoda w Polsce Co znajdę w tym temacie? Czynniki kształtujące klimat Polski Cechy klimatu Polski Okres wegetacyjny w Polsce Zmienność pogody w Polsce a gospodarka VII Wody powierzchniowe w Polsce Co znajdę w tym temacie? System rzeczny Rzeki w Europie i w Polsce Wisła, Odra i inne rzeki w Polsce Jeziora w Europie i w Polsce VIII Polska nad Morzem Bałtyckim Co znajdę w tym temacie? Charakterystyka akwenu Morza Bałtyckiego Cechy środowiska Morza Bałtyckiego Degradacja wód Morza Bałtyckiego IX Gleby w Polsce Co znajdę w tym temacie? Powstawanie gleb Typy gleb w Polsce Rozmieszczenie gleb w Polsce Przydatność rolnicza gleb w Polsce X Lasy w Polsce Co znajdę w tym temacie? Lesistość i gatunki drzew w Polsce Rodzaje formacji leśnych w Polsce Funkcje lasów XI Formy ochrony przyrody w Polsce Co znajdę w tym temacie? Uzasadnienie potrzeby ochrony przyrody Prawne formy ochrony przyrody w Polsce Parki Narodowe w Polsce Działania obywatela w zakresie ochrony przyrody Słownik Przejdź do słownika (kliknij) Aparat pojęciowy w tym dziale (kliknij aby rozwinąć definicję): W opracowaniu. Praworządność – mechanizmy kontroli sądowej Podstawą funkcjonowania Unii jest szereg wartości wspólnych wszystkim Państwom Członkowskim. Dotyczy to w szczególności państwa prawnego – praworządności. Ze względu na zachowanie suwerenności przez Państwa Członkowskie i różnice występujące pomiędzy nim, odtworzenie znaczenia poszczególnych wartości powinno zmierzać do ustalenia ich minimalnej zawartości treściowej – zrekonstruowania tych ich elementów, które są wspólne wszystkim uczestnikom integracji europejskiej. Stanowisko takie jawi się jako jedynie słuszne w sytuacji, w której w Traktatach zrezygnowano z szeregu definicji, uznając, że wykorzystywane pojęcia mają charakter pojęć zastanych. Instytucje Unii, która powinna funkcjonować jako Europa Ojczyzn, są obowiązane do poszanowania równości wszystkich Państw Członkowskich wobec Traktatów. Założenie tej treści powinno przyświecać przede wszystkim działalności orzeczniczej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Nie bez powodu sam Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie podkreślał, że procedura odesłania prejudycjalnego ma na celu zapewnienie jednolitej wykładni prawa Unii. Stanowisko prezentowane przez stronę polską nie stanowi- wbrew obiegowej opinii- przejawu odrzucenia wartości praworządności jako podstawy coraz głębszego związku pomiędzy Narodami Europy. Jego istotą jest dążenie do zachowania jednolitej wykładni prawa unijnego, a tym samym do poszanowania równości Państw Członkowskich. Wobec Polski stawiane są zarzuty dotyczące naruszenia niezależności sędziów czy upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. Są one całkowicie bezpodstawne. Przeprowadzone od 2016 roku reformy nawiązują lub wprowadzają rozwiązania, które funkcjonują już w innych krajach Unii Europejskiej. Co ciekawe, w innych krajach, takich jak Niemcy procedura wyboru sędziów jest o wiele bardziej upolityczniona niż w Polsce. Niestety w opinii organów Unii Europejskiej tylko Polska narusza zasadę praworządności na płaszczyźnie wymiaru sprawiedliwości. Nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii niestety będzie mogło uzależniać wypłatę środków unijnych od niejasnych kryteriów związanych z praworządnością. Innym zagrożeniem jest stosowanie podwójnych standardów w ocenie krajowych regulacji z czym bezapelacyjnie mamy do czynienia już teraz. Należy wskazać, że procedura nominacji sędziów np. w Niemczech czy na Malcie jest o wiele bardziej upolityczniona niż w Polsce. Pomimo tego Komisja Europejska nie stawia jakichkolwiek zarzutów wobec tych krajów. System nominacji sędziów – Polska na tle Hiszpanii i Niemiec Jaki udział w PKB Unii Europejskiej ma Polska? Która gospodarka jest wiodąca w Europie? W jakim stopniu nasza gospodarka rozwinęła się po wstąpieniu do Unii Europejskiej? Czy mamy szansę dogonić Europę? Na ile PKB na mieszkańca Polski odbiega od wskaźników innych państw europejskich? Produkt krajowy brutto (PKB) jest najczęściej stosowanym miernikiem kondycji gospodarki, a wskaźniki pochodne, takie jak PKB per capita (na głowę mieszkańca) w euro lub skorygowane o różnice w poziomach cen w PPS - są szeroko stosowane w celu porównania standardów lub rozbieżności w ramach Unii Europejskiej. Udział Polski i innych państw członkowskich w PKB Unii Europejskiej W 2019 r. produkt krajowy brutto Unii Europejskiej w cenach bieżących wyniósł 16 452 mld EUR. Polski PKB w tym samym roku wyniósł 529 mld EUR, czyli nasz udział w unijnym PKB stanowi 3,2%. Niemcy z PKB o wartości 3 435,2 mld EUR są bezdyskusyjnie wiodącą gospodarką w Unii Europejskiej, co stanowi ponad jedną piątą unijnego PKB (20,9%). Kolejne miejsce zajmuje Wielka Brytania z PKB niższym o blisko 1 000 mld. EUR, a jej udział wynosi (15,3%), PKB Francji to (14,7%), Włoch (10,9%), Hiszpanii (7,6%) i Holandii (4,9%). Ponad połowę unijnego PKB generują trzy państwa Niemcy, Wielka Brytania i Francja (51,0%). Na drugim biegunie jest 11 państw z produktem krajowym brutto, których udział w PKB UE jest niższy niż 1%. Najniższy PKB w Unii Europejskiej generuje Malta – 13,3 mld EUR, następnie Cypr – 21,9 mld. EUR, Estonia – 28,0 mld EUR, Łotwa – 30,5 mld EUR, Słowenia – 48,0 mld EUR, Litwa – 48,4 mld EUR, Chorwacja – 53,9 mld EUR, Bułgaria – 60,6 mld EUR, Luksemburg – 63,5 mld EUR, Słowacja – 94,2 mld EUR oraz Węgry – 143,8 mld EUR. Polska ze względu na wysokość wygenerowanego PKB w 2019r. była 7 państwem w Unii Europejskiej. Biorąc pod uwagę populację państw unijnych jesteśmy na 6 miejscu, a liczba mieszkańców Polski stanowi 7,5% mieszkańców UE. To pokazuje, że o ile wysokość PKB oddaje potencjał gospodarczy państwa to nie odzwierciedla zamożności jego mieszkańców. PKB Polski na tle państw członkowskich Unii Europejskiej w 2019r. w cenach rynkowych [mln. EUR] Udział państw członkowskich w PKB Unii Europejskiej w 2019r. (PKB w cenach rynkowych) [%] Które państwo UE rozwija się najszybciej – skumulowany wzrost PKB w latach 2004 - 2019 W 2004r. Polska stała się członkiem Unii Europejskiej, razem z nami do unii przystąpiło jeszcze 9 innych państw. W 2007r. do grona państw członkowskich dołączyła Bułgaria i Rumunia, a w 2013r. Chorwacja. Dla światowej gospodarki tych kilkanaście ostatnich lat to czas globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego, który doprowadził do poważnej recesji w UE, Japonii i Stanach Zjednoczonych w latach 2008-2009 i czas stopniowego wychodzenia z kryzysu. Polska była jedynym krajem w UE, który zanotował wzrost gospodarczy w roku 2009 (+2,8%). Gospodarki wszystkich pozostałych państw skurczyły się od -1,7 % w Norwegii do -14,8% na Litwie. Niemal równie wysoki spadek PKB zanotowała Estonia -14,4% i Łotwa -14,2%. Średnioroczny wzrost gospodarczy dla 28 państw UE w latach 2004 -2018 wynosił 1,4%, dla strefy euro był nieco niższy i wynosił 1,2%. W tym okresie skumulowany wzrost PKB dla UE 28 wyniósł 25,5%, a dla strefy euro (UE19) – 21,5%. Tylko 8 państw rozwijało się wolniej od średniej unijnej. Największy negatywny wpływ na rozwój całej unii miała Grecja, której gospodarka w latach 2004 – 2019 skurczyła się o 10,4%. Od 2008r Grecja tylko w roku 2014 oraz od 2017 i dwóch kolejnych latach, zanotowała dodatni wskaźnik wzrostu PKB. Grecja jest jedynym krajem ze skumulowanym ujemnym wzrostem gospodarczym w tym okresie. We wszystkich pozostałych krajach gospodarka wzrosła w różnym stopniu od 1,4% we Włoszech do 104,2% w Irlandii. Wśród państw z najwyższym wzrostem jest Malta – 92,4%, a na trzecim miejscu Polska, nasza gospodarka wzrosła w latach 2004 – 2019 o 88,6%. Polska jako jedyne państwo Unii Europejskiej co roku wykazywało wzrost PKB do roku poprzedniego. Średnioroczny wzrost PKB dla Polski w latach 2004 – 2019 to 4,1% (wzrost PKB kształtował się w przedziale od 1,4% w 2013r. do 7,0% w 2007r.). Wyższą średnią ma Malta 4,2% ( od -2,5% do 10,9%) a najwyższą Irlandia – 4,8%.Rozwój gospodarczy Irlandii wahał się w tym czasie od -5,1% do 25,2%. W 2019r. polska gospodarka wzrosła o 4,1% w stosunku do roku poprzedniego. Wyższym na tym samym poziomie może pochwalić się Rumunia 4,1%, a wyższy wzrost gospodarczy niż Polska zanotowała: Estonia 4,3%, Malta 4,7%, Węgry 4,9%, i Irlandia 5,5%. Wszystkie europejskie kraje w 2019r. miały dodatni wynik PKB. Najniższy wzrost wykazywały Włochy 0,3%, w następnej kolejności Niemcy 0,6%, Szwajcaria 0,9%, Finlandia 1,0% i po 1,2% Norwegia i Szwecja. Skumulowany wzrost PKB w latach 2004 -2019 [%] Wzrost PKB w Europie w 2019r. [%] Dystans w rozwoju gospodarczym - kiedy Polska dogoni Europę ? Aby ocenić standardy życia i zamożność społeczeństw, często używa się wskaźnika PKB per capita (na głowę mieszkańca), wskaźnik ten pozwala wyeliminować różnice w populacji poszczególnych państw. Średni PKB per capita w cenach bieżących w UE-28 w 2019r. wyniósł 32 tys. EUR, w strefie euro był wyższy bo wynosił 34,8 tys. EUR na mieszkańca. Najwyższy PKB na mieszkańca liczony w EUR osiągnął Luksemburg (102,2 tys. EUR), ponad trzykrotnie wyższy od średniej unijnej, którego produkt krajowy brutto w wysokości 63,5 mld EUR stanowi zaledwie 0,4% PKB Unii Europejskiej. PKB na mieszkańca Polski w 2019r. to 13,8 tys. EUR czyli 43,1% poziomu UE28. To pokazuje dystans dzielący nas od średniej unijnej, ale wskaźnik ten nie odzwierciedla do końca rzeczywistej sytuacji. Aby wyeliminować różnice w poziomach cen między krajami zamiast korzystać z rynkowych kursów wymiany walut, dla celów statystycznych stosuje się przeliczenie PKB w walutach krajowych na umowną jednostkę tzw. standard siły nabywczej (PPS) przy użyciu parytetów siły nabywczej (PPP) odzwierciedlający siłę nabywczą każdej waluty. Wskaźnik wolumenu PKB na mieszkańca w PPS jest wyrażony w stosunku do średniej dla UE-28 wynoszącej 100. Dane za 2019r. tak liczonego wskaźnika PKB per capita w PPS nie są jeszcze dostępne. W 2018r. PKB na mieszkańca Polski wg standardu siły nabywczej PPS to 21,8 tys. PPS co stanowi 70,4% poziomu UE28. Chociaż dane podawane w PPS powinny być z zasady wykorzystywane do porównań między krajami w danym roku, charakter zmian tych danych, odniesienie do poziomu średniej unijnej pokazuje wyrównywanie się standardów życia. W 2004r. w momencie wejścia do UE, polski PKB per capita w PPS stanowił 50,1% poziomu unijnego, czyli do 2018r. poprawił się o 20,3 punkty procentowe ( Nie był to najwyższy awans, swoją sytuację gospodarczą w większym stopniu poprawiły: Łotwa o 22,7 (z 45,9% do 68,6%), Estonia o 27,5 (54,0% do 81,5%), Rumunia o 31,3 (z 34,3% do 65,6%), Litwa o 31,3 (z 48,9% do 80,2%) oraz najbardziej Irlandia o 44,0% (z 145,3% do 189,3%). W okresie 2004 – 2018 nie wszystkim udało się poprawić wskaźniki, w 9 państwach zamożność społeczeństwa liczona PKB per capita w odniesieniu do średniej unijnej spadła. Najbardziej dotknęło to Greków gdzie PKB na mieszkańca w PPS spadł z poziomu 95,5% średniej UE28 w 2004r. do poziomu 67,9% w roku 2018, czyli o 27,6 Następne w kolejności, ale ze znacznie niższym spadkiem są Włochy – spadek o 14,5 (z 110,2% do 95,7%), Wielka Brytania o 14,1 (z 119,2% do 105,1%), Norwegia o 8,2 (z 159,5% do 151,3%), Cypr o 8,1 (z 97,3% do 89,2%), Hiszpania o 7,7 (z 98,4% do 90,7%), Finlandia o 6,3 (z 116,8% do 110,5%), Francja o 5,7 (z 109,5% do 103,8%), Szwecja o 5,6 (z 125,9% do 120,3%), Holandia o 4,2 (z 133% do 128,8%), Belgia o 4,1 (z 121% do 116,9%), Portugalia o 3,8 (z 80,6% do 76,8%), PKB per capita w Polsce na poziomie 70,4% poziomu UE28 pokazuje dystans dzielący nas od Europy, ale tu należy pamiętać że jest to odniesienie do średniej na którą składa się wynik Polski, Rumunii ale też Szwajcarii i Luksemburga oraz o różnicach w zamożności mieszkańców poszczególnych państw. Czy i kiedy dogonimy Europę? Średnie tempo zbliżania się PKB per capita Polski do średniej UE w latach 2004 -2018 wynosi 1,5 rocznie czyli biorąc pod uwagę dzielący nas dystans do średniej unijnej potrzebujemy na to ok. 20 lat. Gdyby to było takie proste... Analizując dłuższy przedział czasowy 1995 - 2018 średnie tempo zbliżania się do średniej unijnej wynosi 1,2 rocznie. Ale jest to średnia ze wszystkimi wadami tego wskaźnika. W analizowanym okresie nie znalazło się ani jedno państwo, którego wsk. PKB per capita w odniesieniu do średniej unijnej wzrastałby w każdym roku. W latach 1995 -2018 (czyli 24 lata) PKB na mieszkańca w PPS w odniesieniu do średniej UE wzrastał rocznie w Irlandii o 3,5 na Litwie 2 w Luksemburgu 1,7 w Polsce 1,2 na Węgrzech 0,8 w Czechach 0,6 a w innych krajach spadał np. w Wielkiej Brytanii o 0,3 rocznie, w Niemczech o 0,4 Grecji o 0,7 a we Włoszech spadek wynosił 1,2 rocznie. PKB na mieszkańca w cenach bieżących w EUR w odniesieniu do średniej unijnej w 2019r. [%] PKB na mieszkańca w PPS w odniesieniu do średniej unijnej [%] PKB na mieszkańca w PPS w odniesieniu do średniej unijnej w Polsce [%] PKB na mieszkańca w cenach bieżących w EUR w Polsce i UE. [EUR] źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat

polska na tle europy